Znajomość języka obcego jest dzisiaj już standardem. Pracodawcy niemal na każdym stanowisku wymagają biegłości języka angielskiego w mowie i piśmie. Porozumiewanie się w obcym języku jest czymś na tyle oczywistym i naturalnym, że stało się wręcz obowiązkiem. Bowiem jednym z obowiązkowych przedmiotów na maturze jest język nowożytny na poziomie podstawowym. Dla tych, którzy łączą z językiem angielskim przyszłość lub planuje studia na kierunku, który podczas rekrutacji wymaga wyniku z tego przedmiotu, powinni przystąpić również do poziomu rozszerzonego. Jak wygląda to w praktyce i które języki zaliczane są do grona języków obcych nowożytnych? O tym w dalszej części artykułu.
Jak aktualnie wygląda matura z języka angielskiego?
Matura z języka obcego dzieli się na dwa etapy: egzamin pisemny i ustny. Pisemny ma na celu wielowymiarowe sprawdzenie poziomu znajomości języka obcego. Przede wszystkim: rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstu czytanego, znajomość środków językowych i tworzenie własnej wypowiedzi. Zadania mają formę testu, “wykreślanki” prawda/fałsz i zadania otwartego. To standardowy egzamin pisemny, do takiej formy uczniowie są przyzwyczajeni. Niekiedy większy stres generuje część ustna. Egzamin ustny z języka angielskiego ma za zadanie sprawdzić zdolności komunikatywne - poprzez rozmowę. Konwersacja z egzaminatorem odbywa się przy obecności drugiego nauczyciela, który w praktyce nie bierze aktywnego udziału w maturze. Po wejściu na salę egzaminacyjną musimy wylosować zestaw pytań. Każdy zestaw składa się z trzech zadań. Polecenia są pisane w języku polskim. Cały proces zaczyna się od krótkiej rozmowy wstępnej, w jej trakcie przedstawiamy się i mówimy krótko o sobie. Po tym wstępie egzaminator przechodzi do części właściwej, czyli do zadań. Pierwsze będzie polegało na odgrywaniu ról, mamy na nie maksymalnie cztery minuty. Na przygotowanie się do dialogu mamy 30 sekund, musimy szybko zebrać myśli, a czasami iść na żywioł. Drugie zadanie to opis ilustracji, egzaminator zada nam trzy pytania dotyczące obrazka. Naszym zadaniem jest odpowiedzieć na nie w ciągu maksymalnie trzech minut. Ostatnie zadanie to otwarta wypowiedź na dany temat przedstawiony za pomocą zdjęć, plakatów - tak zwanych “materiałów stymulujących”. Wybieramy spośród nich ten, w którym czujemy się najpewniej i przechodzimy do jego opisu i uzasadnienia wyboru. Na koniec czekają nas jeszcze dwa pytania egzaminatora związane z naszą wypowiedzią. Najczęściej będą dotyczyły osobistych doświadczeń czy wspomnieć Czas na całe to zadanie to maksymalnie pięć minut.
Matura z angielskiego na poziomie podstawowym
Matura z obcego języka nowożytnego dowolnie wybranego z: angielskiego, niemieckiego, francuskiego, włoskiego, rosyjskiego i hiszpańskiego jest egzaminem obowiązkowym. Każdy, kto przystępuje do egzaminu maturalnego i chcę mieć średnie wykształcenie musi wykazywać co najmniej poziom podstawowy w mowie i piśmie w jednym z wymienionych języków. Naturalnie najczęściej wybieranym językiem na maturze jest angielski. Jego naukę często zaczynamy już w przedszkolu, dlatego większość jest z tym językiem najbardziej obyta i taki wybór jest najodpowiedniejszy. By jasno określić ramy znajomości języka eksperci powołują się na europejską klasyfikację poziomu biegłości językowej (CEF). Europejska klasyfikacja poziomu biegłości językowej to punkt odniesienia dla porównania poziomów nauczania języków obcych, która obowiązuje w krajach europejskich. Sześciostopniowa skala szczegółowo określa kompetencje na różnych płaszczynzach znajomości języka. Skala ma zasięg od A1 do C2. Znajomość wymagana na podstawie matury z angielskiego plasuje się pomiędzy A2 a B1. Egzamin jest punktowany na maksymalnie na 50 punktów - 40 za zadania zamknięte i 10 za zadania otwarte. Na cały test uczniowie mają 120 minut.
Język angielski, wymagania egzaminacyjne
Do wymagań egzaminacyjnych należy znajomość środków językowych, na którą składa się: w miarę rozwinięty zasób słów, podstawy gramatyki, poprawność ortografii, która ogólnie umożliwia wykonanie poleceń. Ponadto uczeń powinien wykazywać zrozumienie wypowiedzi w obcym języku, jak również potrafi samodzielnie tworzyć wypowiedzi. Zasób słów jest na tyle szeroki, że uczeń nie tyle potrafi zrozumieć, to ile słyszy lub czyta, ile również stworzyć wypowiedź od początku do końca na wskazany temat. W kwestii szczegółowego określenia tematyki, o jakie mogą się opierać zadania egzaminacyjne są wskazane w podręcznikach, przygotowujących do matury. Z reguły będzie to słownictwo związane z człowiekiem: opis wyglądu, cech charakteru, opisanie zainteresować nie tylko swoich, a również na przykład członków rodziny. Często zadania maturalne poruszają również temat rodziny: jej członków, opisy sytuacji z dzieciństwa, to zadanie sprawdzi również znajomość czasu przeszłego. Dialogi mogą być symulacją rozmowy o pracy lub dialogu w sklepie. Nierzadko na uczniów czekają pytania związane z podróżami, sportem czy zdrowiem.
Minimalny próg wymagany, by zdać to 30 %, to jednak jedynie warunek uzyskania świadectwa dojrzałości. Jeżeli decydujemy się na studia związane z turystyką czy inną branżą, gdzie język angielski wydaje się niezbędny - taki wynik nie jest wystarczający. Dodatkowo powinniśmy przystąpić do poziomu rozszerzonego.
Poziom rozszerzony na egzaminie maturalnym
Poziom rozszerzony z języka angielskiego oczekuje od maturzystów poziomu między B1 a B2. Przystąpienie do tej części nie jest obowiązkiem, jednak często koniecznością podczas rekrutacji na wymarzony kierunek studiów. Egzamin maturalny z rozszerzonego języka angielskiego odbywa się tradycyjnie w tym samym dniu, co poziom podstawowy. Czas przewidziany na rozwiązanie zadań wynosi maksymalnie 150 minut. Od maturzystów wymaga się większych umiejętności, między innymi szerszego zasobu słownictwa i zagadnień gramatycznych. Zadania ze słuchu są znacznie bardziej rozbudowane i dłuższe. O ile poziom podstawowy ma za zadanie sprawdzić ogólną znajomość słownictwa, to rozszerzony ujawnia rzeczywisty poziom wiedzy: biegłość i opanowanie języka. Oceniane jest w tym przypadku nie tyle samo zrozumienie tekstów i części ze słuchu, ile umiejętność wychwycenia niuansów językowych, bogactwo językowe i różnorodność stosowanych struktur. W arkuszu matury rozszerzonej z języka angielskiego może znaleźć się tak naprawdę wszystko, wszystkie czasy gramatyczne, zagadnienia tematyczne wszystkie zawiłości, jak: strona bierna, mowa zależna czy inwersja. Generalnie matura zawiera zadania sprawdzające cztery obszary kompetencji językowych, czyli: słuchanie, czytanie, środki gramatyczno-leksykalne oraz pisanie tekstów argumentacyjnych. Polecenia są napisane w języku polskim zarówno na poziomie podstawowym i rozszerzonym. To istotne, ponieważ mogą nas wprowadzić zupełnie przez przypadek w błąd lub stresującą wątpliwość.
Kiedy rozpocząć przygotowania do matury z angielskiego?
Kiedy zacząć przygotowania do matury z języka angielskiego? To zależy. Po pierwsze - każdy uczy się w inny sposób i w innym tempie. Ciężko określić jednoznaczny czas, który jest niezbędny do opanowania materiałów. Na czas i zaangażowanie, jakie będziesz musiał włożyć wpływ ma również z jakiego pułapu zaczynasz. Jeżeli od dziecka pilnie dbaliśmy o naukę języków obcych, regularnie uczestniczyliśmy na zajęciach dodatkowych czy kursy językowe, to czeka nas mniej materiału. Co dokładnie należy wziąć podczas szacowania czasu niezbędnego na naukę angielskiego?
Poziom angielskiego na starcie
Niektórzy z maturzystów od dziecka byli szturmowani słówkami z angielskiego, a inni niekoniecznie. Jedni nieustannie dbali o ciągły kontakt z angielskim, czytają artykuły, blogi w tym języku, inni nie są na tyle kreatywni. Z tego też względu, jednym wystarczy krótka powtórka słówek bezpośrednio przed wejściem na salę, a dla innych wrzesień w klasie maturalnej to i tak już o dużo za mało, żeby zdążyć nadrobić zaległości.
Metody uczenia się
Nie od dziś wiemy, że każdy uczy się na inny sposób. Im szybciej odkryjemy czy jesteśmy wzrokowcami, słuchowcami czy kinestetykami, tym produktywnej będziemy przerabiali zagadnienia. Warto analizować warianty przyswajania wiedzy, eksperymentować z tymi poznanymi w sieci lub polecanymi przez kolegów czy nauczycieli na lekcji. W zależności od tego, czy nasze metody są adekwatne i rzeczywiście przynoszą owoce, będziemy musieli wygospodarować na przygotowanie mniej lub więcej czasu. Nieobojętne pozostają nam również takie umiejętności jak: pamięć i koncentracja.
Odporność psychiczna
Dużo zależy również od reagowania na stresujące sytuacje. Dla niektórych widmo matury jest skutecznym stymulantem i motywuje do nauki, dla innych jest to paraliżujący stres, którym uniemożliwia zabranie się do czegokolwiek. Tego rodzaju uwarunkowania przekładają się również na czas rozpoczęcia nauki. Istnieją tacy, którzy potrafią się uczyć dopiero wtedy , kiedy czują palący grunt pod nogami. Inni podchodzą do tego z zimną krwią i potrafią regularnie przerabiać materiały.
Nauczyciele w szkole
Kursy czy korepetycje to zajęcia dodatkowe. W teorii to na szkole spoczywa obowiązek prawidłowego przygotowania uczniów do matury z angielskiego. Bywają nauczyciele, którzy są realnym wsparciem i motywacją dla swoich uczniów. Ich metody przynoszą rezultaty, dbają oni o regularne powtórki, a czasami są nieco zbyt wymagający, ale zawsze tylko i wyłącznie dla dobra uczniów. Mimo założeń edukacji nie każdy jest takim szczęśliwcem. W szkołach uczą również ci, którzy do tego zawodu nie mają powołania. Naturalnie w każdym środowisku pracy znajdują się takie osoby. Niezbędny bywa w takim przypadku, na przykład kurs online języka. Samodzielna nauka może być uciążliwa i mało efektywna. Lepiej oddać się w ręce profesjonalistów, którzy sprawnie systematyzują naszą wiedzę i posiadają doświadczenie w zakresie przygotowywania do matury.
Dalsze plany w zakresie edukacji i kariery
Część z podchodzących do egzaminów zdaje tylko podstawowy języka angielskiego i jest przekonany, że ma z nim kontakt po raz ostatni. Jednak dla innych wyniki rozszerzonej matury z angielskiego są niewiarygodnie istotne w kontekście wybranej dalszej ścieżki nauki czy kariery. Podejście i nastawienie, które jest kluczowe w każdym przedsięwzięciu ma również znaczenie podczas nauki na maturę. Motywacja i klasyfikacja matury z angielskiego jako priorytet prawdopodobnie wpłynie na jakość nauki. Tym, którym bardziej zależy wiedza może przychodzić łatwiej. Kiedy jej wynik jest ważny zapewne automatycznie uczniowie zdają sobie sprawę, że nie powinni zaczynać nauki na ostatnią chwilę. Najlepiej rozpocząć powtórki kilka miesięcy przed maturą. Optymalny zapas czasu gwarantuje możliwość dopracowania ewentualnych braków i dopracowanie angielskiego na poziomie pozwalającym zdać maturę na zadowalający poziom. Dodatkowo będziesz spokojniejszy i unikniesz zbędnego stresu w trackie nauki na ostatnią chwilę.
Nikt nie staje się ekspertem z dnia na dzień. To właśnie fenomen bycia fachowcem czy specjalistą. To poświęcony czas i praca, na których nie było stać innych. Matura to w dorosłym życiu pierwsze stracie z poważnymi wyzwaniami. Dojrzałe podejście wymaga działania. Egzamin z języka angielskiego to dla niektórych wyjątkowe wydarzenie w życiu maturzysty, dlatego przygotowanie do niego należy rozpocząć odpowiednio wcześniej. Odpowiednio rozplanowane obowiązki i ścisłe trzymanie się tego planu odwdzięczy się wysokim wynikiem.
Jak przygotować się do pisemnej matury z angielskiego?
Poza dobrze zorganizowanym harmonogramem pracy i wtłoczenia nauki angielskiego w codzienny rytm niezbędne jest nastawienie. Cierpliwość i wytrwałość to klucz do realizacji jasno określonych celów. Warto zdać sobie sprawę z tego, że im więcej czasu i zaangażowania poświęcimy, tym większy wynik uzyskamy. Dlatego zadbajmy o to, by angielski zajął jak najwięcej miejsca w naszym życiu. Jeżeli interesuje nas jakiś temat i chcemy go wyszukać online, spróbujmy sformułować zdanie w języku angielskim. Wyniki wyszukiwania to często zagraniczne blogi o ciekawych treściach merytorycznych, ale również świetna okazja do rozwoju słownictwa. Oglądane seriale bez lektora pozwala osłuchać się z językiem i oswoić z powszechnymi frazami. Taka opcja może, chociaż w minimalnym stopniu uatrakcyjnić przygotowania do matury.
Warto przygotowywać się do egzaminów w kontekście konkretnych zadań. Ćwiczenie to najlepsza metoda nauki. Formuła matury jest znana, dlatego najlepiej ćwiczyć pod tym kątem. By usprawnić wykonanie zadania otwartego, warto pomyśleć o wprowadzeniu pisania po angielsku w życie. Możemy relacjonować dzień prowadząc pamiętnik lub dziennik w języku angielskim. To świetny trening dla bardzo wysoko punktowanego zadania.
Dobrym pomysłem jest również wykupienie kursu online lub specjalnych aplikacji do nauki angielskiego. To pozwoli na szybką powtórkę z angielskiego w każdym miejscu i każdym czasie. Nie zapominajmy o tym, że wiedza przyswaja się lepiej, jeżeli stale ją powtarzamy.
Jak przygotować się do ustnej matury z angielskiego?
Koniecznym i najważniejszym warunkiem dobrze zdanej matury ustnej z angielskiego jest konsekwentne przygotowanie.
Egzamin dojrzałości to nie tylko sprawdzenie wiedzy, ale również podejścia. Jako dorośli musimy być odpowiedzialni i sumiennie podchodzić do obowiązków spoczywających na naszych barkach. Mimo to bywają sytuacje, które są na tyle stresujące, że wiedza nie gwarantuje sukcesu. Ustna konfrontacja z oceniającym, do tego w obcym języku może powodować, że mamy pustkę w głowie. Dlatego dla dobrego wyniku z ustnej części matury warto oswoić się z tą formą i zmienić perspektywę. W tym celu warto zainwestować w zajęcia z lektorem języka angielskiego lub ćwiczyć dialogi ze znajomymi czy rodzicami. Co więcej, egzaminatorzy nie mają zwykle zamiaru potęgować naszego strachu. Mimo wrażenia, że tylko czekają na nasze potknięcie i pożegnanie nas z negatywnym wynikiem, podczas ustnej odpowiedzi starają się pomóc i nakierować uczniów. Z takim podejściem i oczekiwaniami będzie nam łatwiej o luźniejszą rozmowę i najprawdopodobniej wyższy wynik.
Często praktyką wśród uczniów jest formułowanie tak zwanych “pewniaków”. Niektóre wypowiedzi można stosować w wielu rozmowach o różnej tematyce. To szczególnie przydatne dla tych, którzy nawet mimo bogatego zasobu słownictwa w obliczu podniosłych sytuacji tracą zdolność logiczne formułowania zdań. “Gotowce” dobrze jest tworzyć zgodnie z tematami określonymi w podręcznikach przygotowujących do matury Warto przygotować coś ze stosunkowo trudnych zagadnień, czyli nauki i techniki, ochrony środowiska, czy konfliktów międzynarodowych.
W takich sytuacjach jak matura nie tylko braki w wiedzy mogą świadczyć o naszym wyniku, ale również mała odporność na stres. Zmienić odporność psychiczną jest znacznie trudniej niż przerobić o kilka stron materiału więcej lub włączyć odcinek ulubionego serialu po angielsku. By w pełni zadowolić się wynikiem i otworzyć drzwi do wymarzonej uczelni potrzeba naszego wysiłku i ciężkiej pracy. Aby maksymalnie ograniczyć przeciwności opanujmy materiał na tyle ile możemy, zacznijmy naukę dużo wcześniej i regularnie powtarzajmy zdobyta wiedzę.